درمان افسردگی
گزینههای مختلف درمانی برای افسردگی وجود دارد، که شامل درمانهای روانشناختی، داروها، و روشهای آرامبخشی میشوند. معمولاً درمانهای مختلف با یکدیگر ترکیب میشوند.
افسردگی به عنوان یکی از شایعترین اختلالات روانی شناخته میشود. در طول دورهای از افسردگی، افراد احساس میکنند که به مدت هفتهها یا ماهها در یک چاه تاریک فرو رفتهاند و اغلب نمیتوانند راهی برای خروج از این وضعیت بیابند. در افسردگی مزمن، علائم برای سالها پابرجا میمانند. درمان میتواند دورههای افسردگی را کوتاه کرده و علائم را تسکین دهد.
آیا همیشه نیاز به درمان افسردگی وجود دارد؟
اگر شخصی افسردگی خفیفی دارد یا تازه آغاز شده است، یکی از گزینهها انتظار داشتن و مشاهده برای دیدن این است که آیا علائم به تدریج بدون درمان بهبود مییابند یا خیر. این رویکرد به معنی نادیده گرفتن علائم نیست و هیچ کاری انجام نمیشود. اهمیت دارد که با پزشک مشورت کرده و جلسات منظم با او داشته باشید تا درباره احساسات و نحوه مدیریت این وضعیت صحبت کنید. اگر علائم بهبود نیابند یا به مدت چند هفته ادامه داشته باشند، احتمالاً نیاز به درمان بیشتری خواهد بود.
همچنین، برای افراد بسیار اهمیت دارد که بتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند. شریکها، دوستان و خانواده در این راه ارتباطات بسیار مهمی دارند. همچنین، مراکز پشتیبانی و منابع اطلاعاتی نیز میتوانند به شدت کمک کنند. گاهی اوقات، صحبت با افرادی که تجربیات مشابهی را پشت سر گذاشتهاند، به عنوان مثال در یک گروه حمایتی، میتواند بسیار مفید باشد.
به ویژه در افسردگی متوسط یا شدید، معمولاً درمان فوری بسیار مهم است زیرا علائم بسیار ناراحت کننده هستند و می توانند مدت زیادی طول بکشند. این همچنین در صورتی صدق می کند که فردی افسردگی مزمن داشته باشد یا به فکر آسیب رساندن یا کشتن خود باشد (خودکشی).
سوالی که اغلب مطرح میشود این است که درمان چقدر طول میکشد؟ در واقعیت، درمان افسردگی به چند مرحله تقسیم میشود: مرحله حاد، مرحله ادامه و مرحله نگهداری (پیشگیری از عود). مرحله حاد معمولاً شش تا هشت هفته به طول میانجامد و هدف اصلی آن این است:
تسکین علائم به حدی که فرد قادر به بازگشت به زندگی روزمره باشد.
جلوگیری از افزایش علائم و تأثیرات بیشتر افسردگی بر زندگی فرد.
مرحله بعدی، مرحله ادامه درمان است که ممکن است چهار تا نه ماه به طول بیانجامد.
برای افرادی که در معرض خطر افسردگی مکرر هستند، ممکن است درمان طولانیمدت به عنوان پیشگیری از عود در نظر گرفته شود. این پیشگیری از عود گاهی ممکن است به مدت سالها ادامه داشته باشد، به عنوان مثال، اگر علائم با وجود درمان حاد و ادامه درمان به طور کامل برطرف نشده باشند یا اگر شرایط شخصی بیمار هنوز بسیار دشوار باشد. افرادی که با افسردگی مزمن مواجه هستند، ممکن است سالها به مصرف داروهای معین نیاز داشته باشند.
چگونه درمانهای روانشناختی میتوانند مفید باشند؟
درمانهای روانشناختی عمدتاً شامل مشاوره و انجام تمرینات عملی برای تغییر الگوهای رفتاری و افکاری ناپسند میشوند. یکی از شکلهای معروف درمانهای روانشناختی برای مقابله با افسردگی، درمان شناختی رفتاری یا به اختصار CBT نامیده میشود. در کشورهایی مانند آلمان، شرکتهای بیمه سلامت معمولاً هزینههای CBT و سایر روشهای درمانی نیز مثل روانشناسی عمیق و درمان سیستمیک را تحت پوشش قرار میدهند. این خدمات معمولاً توسط درمانگران ویژهی آموزش دیده ارائه میشوند.
اگر شخصی با افسردگی حاد مواجه باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که از حمایت روانی کوتاهمدت، گاهی با استفاده از داروها، بهرهبرداری کند. در ادامه میتوان تلاش کرد تا یک دوره درمان روانشناختی عمیق را پیگیری کند.
درمان شناختی رفتاری (CBT):
در افسردگی، الگوهای منفی در افکار مثل شک به خود و احساس گناه معمولاً مشکل را تشدید میکنند. هدف اصلی درمان شناختی رفتاری این است که این الگوهای ناپسند را شکست دهد تا افراد بتوانند نگرشی مثبتتر نسبت به خودشان و وضعیت خود داشته باشند.
درمان شناختی رفتاری از دو رویکرد درمانی ترکیبی استفاده میکند:
شناخت درمانی: در این رویکرد، فرضیهای که دارد این است که مشکلات اغلب ناشی از نحوهی فکر کردن افراد نیست، بلکه از نحوهی تعامل آنها با موقعیتها و وقایع است. بنابراین، تغییر نگرش و نحوهی تفسیر واقعیتها میتواند تأثیر مهمی داشته باشد.
رفتاردرمانی: این رویکرد بر این افتراض مبتنی است که رفتارها قابل یادگیری هستند و میتوان آنها را تغییر داد. هدف اصلی این رویکرد شناسایی الگوهای رفتاری مخرب و سپس کار بر روی آنها و تغییر آنهاست.
هدف کلی درمان شناختی رفتاری افزایش آگاهی از افکار، نگرشها و انتظارات فردی است. این آگاهی به فرد کمک میکند تا باورهای نادرست و ناراحتکننده خود را شناسایی و سپس تغییر دهد.
رویکردهای روانکاوی
رویکردهای روانکاوی شامل تحلیل روانی و روشهای مبتنی بر روانشناسی عمقی هستند. این رویکردها به باور ایناند که مسائل ناحل شده و ناخودآگاه میتوانند منجر به افسردگی شوند. هدف این رویکردها از طریق مشاوره با یک رواندرمانگر، شناسایی و کار با مسائل ناشناخته قبلی است. افرادی که به درمان روانکاوی مراجعه میکنند، باید برای مقابله با تجربیات دردناک گذشته آماده باشند. رویکردهای روانکاوی معمولاً طولانیتر از رویکردهای مبتنی بر روانشناسی عمقی طول میکشند.
درمان سیستمیک
رویکردهای درمانی سیستمیک تاکید زیادی بر روابط انسانی در محیطهای مختلف میگذارند، از جمله در خانواده، گروههای دوستان، و محیط کار. این روابط ممکن است در ایجاد افسردگی نقش داشته باشند. برای مثال، درمان ممکن است شامل تلاش برای بهبود ارتباطات درون خانواده باشد، با هدف کاهش علائم افسردگی.
چگونه یک رواندرمانگر پیدا کنم؟
پزشکان خانواده اغلب یک رواندرمانگر خاص را توصیه میکنند، اما میتوانید به صورت خصوصی با یک متخصص رواندرمانی یا روانپزشک تماس بگیرید. در آلمان، انجمن پزشکان بیماریهای روانی میتواند به شما در گرفتن وقت ملاقات کمک کند.
شما میتوانید یک قرار اولیه در یک مطب رواندرمانی بدون نیاز به ارجاع از پزشک داشته باشید. در موارد اورژانسی، میتوانید به خدمات اورژانسی، کلینیکهای رواندرمانی سرپایی در بیمارستانها، بیمارستانهای روانپزشکی مراجعه کنید.
برای اینکه درمان رواندرمانی موثر باشد، پیدا کردن یک رواندرمانگری که به او اعتماد داشته باشید و با او احساس راحتی کنید، بسیار مهم است. در آلمان، سه تا پنج جلسه اول رواندرمانی به عنوان جلسات آزمایشی در نظر گرفته میشوند تا ببینند آیا انسجام بین مراجع و درمانگر وجود دارد و آیا مراجع از رویکرد درمانی درمانگر راضی هستند یا خیر.
چه زمانی داروهای مختلف در نظر گرفته میشوند؟
در افسردگی خفیف، معمولاً داروها به تنهایی کمکی نمیکنند و دلایل دیگری ممکن است برای عدم مصرف داروها وجود داشته باشد. افرادی که به افسردگی شدید و مکرر دچار میشوند، ممکن است به مدت طولانیتری داروهای ضد افسردگی مصرف کنند. در موارد اساسی و در صورت تهدید به خودکشی، داروهای ضد افسردگی ممکن است ضروری باشند.
داروهای ضد افسردگی ممکن است با عوارض جانبی نظیر خشکی دهان، سردرد، احساس ضعف، بیقراری و کاهش میل جنسی همراه باشند. این عوارض جانبی معمولاً در اولین هفتهها پس از شروع مصرف داروها ظاهر میشوند. درمان با داروهای ضد افسردگی ممکن است چند هفته یا حتی ماهها طول بکشد. دوره درمانی ممکن است به مدت چند ماه ادامه داشته باشد، و در برخی موارد، افراد برای جلوگیری از بازگشت افسردگی باید سالها از این داروها استفاده کنند.
در پایان درمان، دوز داروهای ضد افسردگی به تدریج کاهش مییابد. برای جلوگیری از مشکلات ممکن در صورت قطع ناگهانی داروها، مشورت با پزشک ضروری است.
خار مریم از جمله محصولات گیاهی شناخته شدهترین و رایجترین گزینه برای درمان افسردگی است، به ویژه در موارد خفیف. برخی از محصولات مخمر سنت جانز نیز برای افسردگی متوسط توسط پزشکان تجویز میشوند. مهم است که قبل از مصرف خار مریم یا دیگر محصولات گیاهی بدون نسخه، با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و با داروهای دیگر تداخل داشته باشند.
به عنوان یک نکته مهم، همیشه باید مصرف هر نوع دارو یا محصول گیاهی را با پزشک مشورت کرده و توصیههای او را رعایت کنید.
آیا روشهای درمانی دیگری موجودند؟
بسیاری از روشها و استراتژیهای دیگر برای افراد مبتلا به افسردگی در دسترس هستند، اما بسیاری از آنها به وضوح به کاهش علائم کمک نمیکنند. برخی از این روشها ممکن است به عنوان مکمل یا جایگزین مفیدی برای درمانهای دیگر در شرایط خاص مورد استفاده قرار گیرند.
تکنیکهای آرامسازی و یوگا:
تحقیقات نشان میدهد که تکنیکهای آرامسازی میتوانند به کاهش افسردگی خفیف تا متوسط کمک کنند. این تکنیکها شامل رویکردهایی مانند آموزش آرامسازی عضلانی، تمرینهای اتوژنیک، موسیقی درمانی و یوگا هستند. با این حال، تأثیر آنها معمولاً به اندازهی درمانهای دیگر مانند درمان شناختی-رفتاری قوی نیست. اما رواندرمانگران گاهی اوقات تکنیکهای آرامسازی را به عنوان بخشی از درمان آموزش میدهند.
ورزش و تناسب اندام:
تمرینات و ورزشهایی مثل پیادهروی، دویدن آهسته، دوچرخهسواری، شنا و پیادهروی، معمولاً برای تسکین و پیشگیری از افسردگی توصیه میشوند. بسیاری از افراد متوجه میشوند که فعالیت بدنی بهبود خلق و خوی آنها را میآورد و انرژی بیشتری به آنها میدهد. همچنین تحقیقات نشان میدهد که ورزش ممکن است به کاهش افسردگی در برخی از افراد کمک کند. با این حال، تأثیر ورزش بر افراد مبتلا به افسردگی ممکن است متفاوت باشد و تحقیقات کافی در مورد تأثیر طولانیمدت آن وجود ندارد. اما ورزش و تناسب اندام ممکن است به عنوان مکمل مفیدی برای سایر درمانها عنوان شود.
نور درمانی:
نور درمانی، که به عنوان فتوتراپی نیز شناخته میشود، در درمان افسردگی فصلی (SAD) مؤثر است. این نوع افسردگی در برخی از افراد در ماههای تاریک سال تأثیر میگذارد. اگر تصور شود که کمبود نور طبیعی منجر به تغییر خلق و خوی آنها شده است، درمان با نور مصنوعی یک گزینه است. این درمان شامل نشستن هر روز صبح به مدت نیم ساعت در مقابل یک نور روشن خاص (یک دستگاه نور درمانی) میشود.
درمان کمخوابی:
در این روش، فرد به مدت یک شب کامل بیدار میماند و فقط در شب بعد خواب میبرد. این درمان به اعتقاد برخی از محققان، متابولیسم مغز را تغییر میدهد و ممکن است به بهبود خلق و خو کمک کند. این روش معمولاً برای بهبود موقت علائم افسردگی استفاده میشود و میتواند به عنوان تکمیلی برای سایر درمانها مورد استفاده قرار گیرد.
تشنج درمانی الکتریکی یا الکتروشوک درمانی :
درمان تشنج الکتریکی عمدتاً در محیط بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. در این روش، الکترودها روی سر بیمار قرار میگیرند و جریان الکتریکی کوتاهی از مغز عبور میکند که منجر به تشنج میشود. بیمار نمیتواند حسی از این عمل داشته باشد زیرا تحت بیهوشی عمومی قرار دارد. این روش معمولاً فقط برای افراد مبتلا به افسردگی شدید در نظر گرفته میشود که دیگر درمانها نتیجه ندهند.
منبع : سایت ncbi.nlm.nih
برای اطلاعات بیشتر مقالات زیر را مطالعه بفرمایید .